08 November, 2009

Siri 1- Kuliah Terjemahan


Kerap kita dengar ungkapan yang memperlekehkan bahasa Melayu sebagai bahasa yang tidak mempunyai nilai ekonomi dalam pembangunan negara dan kegiatan perdagangan serta perindustrian yang banyak bertunjangkan bahasa Inggeris. Biasa juga kita dengar ungkapan retorik yang mengatakan bahasa Melayu hanya sebagai alat perpaduan dan kepentingan untuk menyemarakkan nasionalisme semata-mata. Hampir tidak pernah sampai ke telinga kita betapa bahasa telah menjadi suatu industri yang besar di negara-negara maju, seperti di Perancis, Kanada, Jepun, Korea dan Taiwan serta negara-negara yang sangat kuat mempertahankan bahasa ibunda mereka, seperti Negara Thai dan Indonesia.


Bidang penterjemahan ialah antara beberapa bidang yang telah menjulang “Industri bahasa” di negara-negara yang dinyatakan di atas. Presiden Persatuan Penterjemah Malaysia (PPM), Profesor Emeritus Dr. Abdullah Hassan mengambil contoh negara Taiwan bagi menggambarkan betapa Malaysia telah jauh ketinggalan dalam industri ini.

Menurut Abdullah, pasaran buku di negara Taiwan bernilai RM3.8 bilion setahun. Pada tahun 2000, Taiwan telah menerbitkan 38,000 tajuk buku baharu. Yang sangat ketara dan memeranjatkan ialah 8,000 daripada tajuk itu datangnya daripada buku asing yang diterjemahkan ke dalam bahasa Mandarin. Jumlah ini adalah sangat besar jika dibandingkan dengan bilangan buku yang mampu diterjemahkan oleh Institut Terjemahan Negara Malaysia (ITNM) sejak 1993, yang hanya berjumlah 153 tajuk. Apa yang beliau perhatikan ialah sebilangan besar daripada 100 buku terlaris yang dijual di kedai-kedai buku besar di Taiwan, datangnya daripada karya terjemahan.

Menurut Abdullah, negara ini perlu belajar daripada Taiwan.  Dengan penduduk yang hanya berjumlah 20 juta orang, Taiwan dapat menghidupkan industri perbukuan, khususnya yang melibatkan karya terjemahan. Ini membuktikan bidang penterjemahan sememangnya boleh menjana industri besar. Lebih-lebih lagi kedwibahasaan atau kepelbagaian bahasa dalam masyarakat kita pada hari ini membuka ruang yang terbentang luas bagi kerjaya dalam bidang bahasa, khususnya terjemahan.

Kini, secara senyap, melangkah tanpa berbunyi, seperti diamnya ubi, banyak pihak bersiul riang, mengumpul harta malam dan siang, mengeksploitasi kepandaian mereka, meneroka bidang yang masih “dara". Bidang yang menawarkan pulangan yang lumayan kepada individu yang tinggi kemahiran berbahasa, seperti sebahagian besar daripada anda wahai para blogger!. Jangan hiraukan retorik “mereka” tentang bahasa. Jangan pula bazirkan keupayaan yang ada.  Mulalah melangkah memajukan bahasa sambil mengambil peluang yang tersedia, yang terhidang di depan mata. Perniagaan yang lumayan ini hanya berada di hujung jari anda.  Tanya selera sebelum menepuk dada. Jadi teman facebook saya, baru anda percaya...

Bahan Rujukan: